Đang vào đầu mùa thu hoạch nhưng quả dứa – một loại quả chủ lực của Nghệ An lại lao đao vì giá rớt xuống mà vẫn khó tìm được đầu ra.
Được mùa giá rẻ như cho
Nhiều nông dân ở các xã Tân Thắng, Quỳnh Thắng, Quỳnh Châu huyện Quỳnh Lưu của tỉnh Nghệ An đang bước vào mùa chính vụ thu hoạch dứa. Tuy nhiên, so với thời điểm năm ngoái, giá dứa hiện nay rớt thê thảm chỉ còn từ 2.000 – 3.000 đồng/kg khiến người trồng dứa lao đao.
Hì hục vác những gùi dứa nặng trĩu, ông Dương Đình Đức – Bí thư kiêm xóm trưởng xóm 19/8 xã Tân Thắng, huyện Quỳnh Lưu cho biết, gần 4ha dứa của gia đình ông mặc dù đã đến ngày thu hoạch nhưng thương lái vẫn chỉ thu mua cầm chừng.Chị Nguyễn Thị Vân – người trồng dứa lâu năm ở thôn 2/9, xã Tân Thắng, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An cho biết, thời điểm sau Tết giá dứa dao động từ 6.500-7.000 đồng/kg cho quả dứa hàng hoa (dứa loại 1). Với hàng loại 2, 3 cũng có giá 2.500 đồng/kg. Nhưng nửa tháng nay, giá dứa loại một tại ruộng giảm còn 3.000-3.500 đồng/kg, thấp nhất trong 3 năm qua. “Năm nay, thị trường tiêu thụ rất chậm, giá rớt thảm chưa từng có”, chị Vân nói.
Theo các hộ trồng dứa ở đây, từ đầu năm 2022 đến nay, giá dứa rơi vào mức thấp nhất trong vòng 3 năm trở lại đây. Năm nay mới đầu vụ nhưng lại rầu rĩ vì mất giá, cứ đà này thua lỗ là cầm chắc.
Thương lái thu mua cầm chừng
Ông Nguyễn Quốc Khánh – Chủ tịch UBND xã Tân Thắng, huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An) – cho biết, nông dân trồng dứa đang rối bời vì giá thấp, không ai mua. Theo ông Khánh, do thị trường tiêu thụ khó khăn, một số thương lái trước đó có đặt cọc của nông dân cũng đành “bỏ cọc chạy lấy người”.
Qua tìm hiểu, ông Khánh cho hay “sau Tết Nguyên đán giá dứa 6.500-7.000 đồng/kg, nông dân phấn khởi vì được giá. Chưa kịp mừng thì sau ngày 24/2, thời điểm xung đột xảy ra tại Ukraine giá dứa giảm sốc, xuống còn 3.000-3.500 đồng/kg”.Ông Khánh cũng cho biết thêm, hiện xã Tân Thắng trồng tổng cộng 1.200ha dứa với năng suất trung bình 30-35 tấn/ha. Thời điểm này có khoảng 500 – 600ha cho quả thu hoạch. Cây dứa xác định là cây trồng chủ lực, chiếm tỷ trọng 40% thu nhập ngành nông nghiệp của toàn xã. Nếu thương lái mua lúc này sẽ thuận lợi cho dân. Tuy nhiên, ông Khánh cho biết từ sau ngày 24/2 giá dứa giảm hằng ngày.
Theo lý giải của ông Khánh, dứa nguyên liệu tại Nghệ An chủ yếu cung ứng cho nhà máy chế biến tại Ninh Bình và một nhà máy chế biến trong tỉnh. Sản phẩm qua sơ chế và chế biến, bao gồm nước ép dứa và dứa cắt lát chủ yếu xuất sang Nga và thị trường châu Âu. Bởi vậy, khi xung đột xảy ra, sản phẩm không thể xuất đi, các nhà máy cũng hoạt động cầm chừng hoặc giảm công suất, dẫn tới nhu cầu nguyên liệu giảm, các đơn vị thu mua dừng hoặc hạn chế mua dứa của người dân.
Không chỉ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ xung đột Ukraine, dứa nguyên liệu trong nước tiếp tục bị thêm một cú “đánh bồi” từ thị trường Trung Quốc khi tình trạng tắc biên tái diễn. Các địa phương có diện tích dứa nguyên liệu lớn như Thanh Hóa, Sơn La… phải chuyển hướng tiêu thụ ngược về phía Nam, dẫn tới giá dứa tại Nghệ An bị ảnh hưởng do cạnh tranh trong thị trường nội địa.
“Không thể giải cứu mãi”
Theo tính toán của người dân, trồng 1 ha dứa đến khi thu hoạch sẽ mất khoảng gần 76 triệu đồng tiền chi phí. Nếu 1 ha dứa cho năng suất 33 – 34 tấn/ha được bán với giá 4.500 đồng/kg sẽ đem lại doanh thu 153 triệu đồng, sau khi trừ chi phí cho lợi nhuận 77 triệu đồng/ha. Tuy nhiên, sau Tết Nguyên đán đến nay, dứa chỉ bán được với giá 3.200 – 3.500 đồng; sau khi trừ chi phí, 1 ha dứa sẽ còn lại lợi nhuận từ 10 – 13 triệu đồng, chưa tính công chăm sóc trong hơn 1 năm.
Theo những hộ trồng dứa ở đây, do thị trường tiêu thụ dứa không ổn định, chưa cam kết được giá với các nhà máy cũng như các thương lái. Thêm vào đó nguồn cung vượt cầu cũng khiến nhiều thương lái trên địa bàn huyện Quỳnh Lưu không dám thu mua nhiều, tránh tình trạng dứa tồn đọng lâu ngày gây hư hỏng.Toàn huyện Quỳnh Lưu có trên 1.000 ha dứa, được trồng chủ yếu ở các xã Tân Thắng, Quỳnh Thắng, Quỳnh Châu. Dự kiến từ nay đến hết tháng 12/2022, diện tích dứa cho thu hoạch khoảng hơn 600 ha; trong đó chủ yếu tập trung vào khoảng thời gian từ tháng 3 – 6 dương lịch với 250 ha, sản lượng đạt hơn 7.200 tấn. Để nhằm ổn định sản phẩm dứa cho bà con nông dân, các địa phương đang tập trung các giải pháp để sớm bình ổn giá, tìm kiếm thêm thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Trước tình hình giá dứa giảm thấp và bán khó, ông Nguyễn Quốc Khánh – Chủ tịch UBND xã Tân Thắng – cho hay, địa phương đang tập trung các giải pháp để sớm bình ổn giá, tìm kiếm thêm thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Ông Nguyễn Quốc Khánh cho biết, xã sẽ kêu gọi, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư vào xây dựng nhà máy sản xuất theo chuỗi giá trị từ sản xuất cho tới chế biến, xuất khẩu và nếu làm được việc này thì không có doanh nghiệp nào bỏ nông dân. Theo ông Khánh, không chỉ năm nay mà sau này quả dứa sẽ tiếp tục với câu chuyện “giải cứu” nếu không giải quyết được vấn đề sản xuất theo chuỗi vốn đã được nói từ rất lâu thì nông sản mãi chịu cảnh “giải cứu”.
Theo Báo Công Thương
Bài đọc thêm: