Bước Tiến Lớn Của Ngành Thủy Hải Sản Việt Nam
Ủy ban châu Âu (EC) đã dời lịch kiểm tra công tác gỡ thẻ vàng thủy sản của Việt Nam từ cuối tháng 5 sang tháng 9 hoặc tháng 10 để đánh giá việc thực hiện 2 Nghị định mới. Lãnh đạo Bộ NN&PTNT nhận định đây là cơ hội cuối cùng để Việt Nam gỡ thẻ vàng, nếu không sẽ phải chờ thêm 3 năm nữa.
Tại cuộc họp ngày 21/5 về IUU, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết EC vẫn tập trung vào 4 khuyến nghị chính: hoàn thiện pháp lý, tăng cường quản lý tàu cá, kiểm soát truy xuất nguồn gốc và xử lý vi phạm ở nước ngoài. Việt Nam mới chỉ hoàn thành tốt việc hoàn thiện pháp lý, còn 3 nội dung khác còn nhiều hạn chế, chưa đủ sức răn đe theo đánh giá của EC.
Thứ trưởng nhấn mạnh lần kiểm tra thứ 5 tới đây vào tháng 9 hoặc 10 là cơ hội cuối cùng để Việt Nam gỡ thẻ vàng trước khi Nghị viện châu Âu bầu cử. Nếu không thành công, Việt Nam sẽ phải chờ thêm 3 năm cho đợt kiểm tra tiếp theo.
Ông Nguyễn Quang Hùng, Cục trưởng Cục Kiểm ngư, thông báo về kế hoạch triển khai chiến dịch 90 ngày cao điểm chống khai thác IUU tại các tỉnh thành ven biển, bắt đầu từ tháng 6. Đoàn kiểm tra liên ngành sẽ tiến hành thị sát tại Ninh Thuận, Bình Thuận, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng trong tháng 6, sau đó chuyển sang Bến Tre, Tiền Giang, TP.HCM, Bà Rịa – Vũng Tàu, Sóc Trăng, Trà Vinh vào tháng 7. Các tỉnh còn lại ở khu vực phía Bắc sẽ được kiểm tra trong tháng 8 và có thể kéo dài sang tháng 9.
Ông Hùng cũng giải thích lý do EC lùi thời gian kiểm tra, gỡ thẻ vàng IUU là để đánh giá việc thực thi Nghị định số 37 và Nghị định số 38 (sửa đổi) về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản vừa được Việt Nam ban hành.
Cục trưởng Cục Kiểm ngư nhấn mạnh quyết tâm ngăn chặn và giảm thiểu tối đa tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài từ nay đến tháng 9, tháng 10. Ông khẳng định sẽ xử lý triệt để các tàu cá vi phạm, đồng thời tăng cường kiểm soát hoạt động khai thác thủy sản để đảm bảo tuân thủ các quy định về chống khai thác IUU.
Trong cuộc họp, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đã đưa ra nhiều chỉ đạo quan trọng nhằm tăng cường công tác chống khai thác IUU. Ông yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ NN&PTNT khẩn trương tổ chức hội nghị toàn quốc để phổ biến Chỉ thị 32 của Ban Bí thư. Việc phổ biến cần thực hiện theo phương châm “hướng dẫn trước, rà soát sau” để đảm bảo các địa phương nắm rõ quy định và không còn tình trạng “kiểm tra mãi mà chẳng biết mình sai ở đâu”.
Đối với Cục Kiểm ngư, Thứ trưởng đề nghị tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ các tàu cá vi phạm ở vùng biển nước ngoài. Mục tiêu đặt ra là nâng tỷ lệ xử lý vi phạm lên khoảng 30%. Đây được coi là nhiệm vụ trọng tâm trong chiến dịch 90 ngày cao điểm sắp tới.
Cục Thủy sản được giao nhiệm vụ rà soát lại toàn bộ đội tàu cá đã mất kết nối thiết bị giám sát từ 6 tháng trở lên. Việc này cần được thực hiện song song với công tác cấp phép lại đội tàu, đặc biệt là đối với những tàu có chiều dài từ 24m trở lên.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quán triệt đến từng cảng cá và chủ tàu về quy định tàu cá phải cập cảng chỉ định. Ông khẳng định không thể làm việc một cách chung chung mà phải có sự cụ thể, rõ ràng để đảm bảo mọi tàu cá đều tuân thủ quy định.
Nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là chấm dứt được tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài.
Về phía các địa phương, Thứ trưởng yêu cầu bố trí đầy đủ nguồn lực để đảm bảo trực ban 24/24 giờ. Các địa phương cần theo dõi, giám sát chặt chẽ 100% tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên hoạt động trên biển thông qua hệ thống giám sát tàu cá. Mọi trường hợp vi phạm quy định về mất kết nối thiết bị hành trình đều phải được nắm rõ và xử lý nghiêm minh.
Những chỉ đạo quyết liệt này cho thấy quyết tâm của Bộ NN&PTNT trong việc đẩy lùi tình trạng khai thác IUU, hướng tới mục tiêu gỡ bỏ thẻ vàng mà Ủy ban châu Âu đã cảnh báo.